Сучасні вектори структуризації безпекового законодавства України в умовах воєнного стану: теоретико-правовий аналіз

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.32631/v.2025.03.19

Ключові слова:

безпекове законодавство, структура законодавства, структуризація, воєнний стан, національна безпека, джерела права, безпековий інтервенціонізм, військове законодавство.

Анотація

У статті здійснено комплексний теоретико-правовий аналіз структури безпекового законодавства України й окреслено напрями його розвитку в умовах воєнного стану. Обґрунтовано авторську концепцію його сучасної структуризації як динамічного та багатофакторного процесу і сформульовано визначення ключових понять у цій сфері. Проаналізовано елементи структури законодавства, встановлено, що на рівні законів вона формується переважно за горизонтальним, а не ієрархічним принципом. Виявлено провідні вектори розвитку, що сформувалися під впливом повномасштабної агресії, серед яких, зокрема, домінування військового законодавства та запропонований авторський термін «безпековий інтервенціонізм». Ідентифіковано основні проблеми сучасного етапу структуризації: правову невизначеність, колізійність і нестабільність регулювання. Констатовано, що цей процес є незавершеним, інтенсивним та значною мірою детермінованим військовими загрозами. Зроблено висновок про необхідність подальшої системної оптимізації безпекового законодавства з метою підвищення ефективності механізмів забезпечення національної безпеки України.

Завантажити

Дані для завантаження поки недоступні.

Біографія автора

  • Ю. О. Загуменна, Харківський національний університет внутрішніх справ

    Доктор юридичних наук, доцент.

    Кафедра теорії та історії держави та права (професор).

Посилання

1. Antonov, V. O. (2017). Constitutional and legal foundations of national security of Ukraine (Yu. S. Shemshuchenko, Ed.). Talkom.

2. Honcharenko, H. (2020). Powers of local governments as subjects of management of the security sector of Ukraine. Entrepreneurship, Economy and Law, 5, 127–131. https://doi.org/10.32849/2663-5313/2020.5.22.

3. Zahumenna, Yu., & Voitsikhovskyi, A. (2024). Adherence to the Principle of Inviolability of Borders as a Basis International Law and Order: In the Context of the Russian-Ukrainian Armed Conflict. JANUS.NET, 15(2), 202–226. https://doi.org/10.26619/1647-7251.15.2.8.

4. Khomiuk, N. S. (2015). The modern system of sources of law in Ukraine: general theoretical aspects [Candidate dissertation, Ivan Franko Lviv National University].

5. Karmazina, K. Yu. (2011). The mechanism of interaction between sources of continental and common law [Abstract of candidate dissertation, Ivan Franko Lviv National University].

6. Ortynskyy, V. (2016). Analysis of legal framework for ensuring economic security. Bulletin of Lviv Polytechnic National University. Series: Legal Sciences, 855, 4–12.

7. Drobotov, S. A. (2020). Constitutional and legal adjusting of national security in Ukraine. ScienceRise: Juridical Science, 2(12), 24–29. https://doi.org/10.15587/2523-4153.2020.210858.

8. Khatnyuk, Yu. A. (2020). Concept and legal support of national security of Ukraine. Legal Novels, 10, 228–234. https://doi.org/10.32847/ln.2020.10.32.

9. Komziuk, V. T., Zahumenna, Yu. O., Borko, A. L., & Bortnyk, S. (2023). Promising directions for ensuring national security under martial law. Lex Humana, 15(1), 509–520.

10. Kobzar, O. F., & Beikun, A. L. (2021, May 21–22). The current concept of forming modern foundations for regulatory and legal support of national security [Conference presentation abstract]. XIII International scientific and practical conference “Legal science and state formation in Ukraine in the context of legal integration”, Sumy, Ukraine.

11. Demydenko, V. O. (2018). Place and Role of Local Self-Government Bodies in Ensuring the National Security of Ukraine. Scientific Herald of the National Academy of Internal Affairs, 3(108), 238–249.

12. Yaniuk, S. (2019). Territorial defense as a counteraction to the threats of the national security of Ukraine. Pressing Problems of Public Administration, 1(77), 94–99. https://doi.org/10.35432/1993-8330appa1772019170505.

13. Zahorodnii, M. (2023, October 22). Military administrations: creeping centralization or a necessary tool in times of war? CHESNO. https://www.chesno.org/post/5792/.

14. Bernaziuk, I. M. (2017). Constitutional and legal status and mechanisms for implementing strategic (program) acts [Abstract of doctoral dissertation, Uzhhorod National University].

15. Zubko, H. Yu. (2019). Fundamentals of the formation of strategic lawmaking in Ukraine. Legal Novels, 7(3), 10–20.

16. Shevchenko, O. A. (2021). Evolution of Ukrainian national security strategies during the years of independence through the prism of ensuring the economic security of the state. Uzhhorod National University Herald. Series: Law, 65, 152–159. https://doi.org/10.24144/2307-3322.2021.65.28.

17. Kharchenko, N. (2020). Strategic legal acts of Ukraine. Entrepreneurship, Economy and Law, 10, 242–246. https://doi.org/10.32849/2663-5313/2020.10.41.

18. Bernaziuk, I. M. (2016). Conceptual approaches to the definition of strategic lawmaking. Scientific Herald of International Humanitarian University, 23, 8–10.

19. Pashynskyi, V. Y. (2020). Administrative and legal support for the defense of Ukraine: theory and practice [Doctoral dissertation, Taras Shevchenko National University of Kyiv].

20. Sokurenko, V. V. (2020). Public administration of the defense sector in Ukraine [Doctoral dissertation, Kharkiv National University of Internal Affairs].

21. Kyrychenko, Yu., & Choudri, S. (2022). Ukraine’s Parliament in wartime. Ukrainian Journal of Constitutional Law, 2, 59–63. https://doi.org/10.30970/jcl.2.2022.6.

22. Zozulia, O. I. (2023). Peculiarities of work organization of the Verkhovna Rada of Ukraine under martial law. Analytical and Comparative Jurisprudence, 4, 70–75. https://doi.org/10.24144/2788-6018.2023.04.9.

23. Fedorenko, T. V. (2023). Peculiarities of court proceedings under martial law. Modern Scientific Journal, 1(1), 46–51. https://doi.org/10.36994/2786-9008-2023-1-6.

Завантаження

Опубліковано

16-10-2025

Номер

Розділ

Право національної безпеки; військове право

Як цитувати

“Сучасні вектори структуризації безпекового законодавства України в умовах воєнного стану: теоретико-правовий аналіз” (2025) Вісник Харківського національного університету внутрішніх справ, 110(3), pp. 220–235. doi:10.32631/v.2025.03.19.